TBMM İçişleri Komisyonu tarafından kabul edilen yeni kanun teklifine göre, 30 Kasım 2024 itibarıyla araç kiralama şirketleri artık tüm kiralık araçlara GPS takmakla yükümlü tutuluyor.
Araç kiralama sektöründe güvenliği artırmak ve yasa dışı faaliyetlere karşı önlem almak amacıyla 20 Kasım 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe giren yeni yasal düzenlemelere göre, kiralık araçlara GPS sistemi takmayan ve konum bilgilerini kayıt altına almayan firmalara 99 bin 896 lira para cezası uygulanacak. 1774 Sayılı Kimlik Bildirme Kanununa eklenen ek madde doğrultusunda, sektördeki oyuncuların yükümlülüğü artık daha fazla!
Araç Kiralama Şirketlerine Yeni Yükümlülük: GPS Zorunluluğu
Kimlik Bildirme Kanununa göre yapılan yeni düzenlemeler, kiralık araç şirketlerini yakından ilgilendiriyor. Yeni düzenlemeler, kiralama şirketlerinin filolarındaki araçlara küresel uydu navigasyon sistemi (GPS) takmasını zorunlu kılıyor. Konum ve araç bilgilerine yönelik kayıtların ise şirket sahipleri tarafından en az üç yıl boyunca saklanması gerekiyor. Öte yandan, araç kiralama hizmeti veren işletmelerin kiralanan araçlara dair tüm bilgi ve belgeleri kayıt alması da zorunlu hale geliyor.
Araç takip sistemi ile hedeflenen şey oldukça basit: Kiralık araç yönetiminde güvenliği artırmak ve yasa dışı faaliyetleri önlemek. Özetle; kısa veya uzun dönem araç kiralama durumunda aracın anlık lokasyon bilgilerini kayıt altına almak artık yasal bir zorunluluk haline geldi. Ancak bu yükümlülükler, araç kiralama faaliyetinde bulunan şirketler için bir dizi avantajı da beraberinde getiriyor.
GPS Takip Sisteminin Araç Kiralayan İşletmelere Katkıları
Kiralık araç sektöründe yaşanabilecek hırsızlık ve dolandırıcılık vakalarını önlemek adına 2015 yılından beri Kiralık Araç Bildirim Sistemine kayıt olma zorunluluğu bulunuyordu. Hem kiracının hem de kiralanan aracın bilgilerini T.C. Dışişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğüne bildiren bu dijital sistem, olası mağduriyetlere karşı önlem almayı ve güvenlik tedbirlerini kolaylaştırmaya devam ediyor.
Aynı mantık, kiralık araçlar için artık zorunlu hale gelen GPS takip sistemi için de geçerli. Üstelik KABİS’e ek olarak GPS takip zorunluluğunun getirilmesi, kamusal denetime de katkıda bulunacak gibi görünüyor.
GPS takip sistemi ile birlikte;
- Güvenlik güçleriyle veri paylaşımında bulunma imkanı ortaya çıkıyor. Bu paylaşım araç kiralama yönetimini daha şeffaf ve güvenilir hale getiriyor.
- Araçların bulundukları konumun 7/24 anlık olarak izlenebilmesi yönünde avantaj elde ediliyor. Böylece araçların çalınması veya rota dışına çıkması gibi istenmeyen durumlara karşı önlem almak ve hızlı müdahale etmek kolaylaşıyor.
- Araçların kullanımına dair kayıt altına alınan bilgiler, filo yönetimini de daha verimli hale getiriyor. Aracın kim tarafından ne kadar süre boyunca kullanıldığını daha net veriler ışığında takip edebilen işletmeler hem zaman hem maliyet yönetiminde avantaj kazanıyor.
Yasal Düzenlemelere Uymayan Firmalara Hangi Yaptırımlar Uygulanacak?
Resmi Gazete’ye göre yeni yasal düzenlemelere ve araç takip sistemi yönetmeliklerine uymayan işletmelere 99 bin 896 TL’ye kadar yaptırım uygulanması bekleniyor. Ancak araç kiralamada yeni bir dönemi işaret eden yasal yaptırımlar, yalnızca bununla da sınırlı değil:
- Araç kiralama işletmeleri müşteri verilerini belirtilen şekilde saklamadığı takdirde, Kişisel Verileri Koruma Kanunu (KVKK) kapmasında 2 milyon TL’ye varan para cezasına tâbi tutulacak.
- Müşteri ve araç bilgilerini kolluk kuvvetlerine araç teslim edilmeden önce bildirmeyen kiralama işletmelerine 49 bin 938 TL para cezası uygulanacak.
- Aynı yıl içerisinde ihlali tekrar eden işletmelerin cezası iki katına çıkarılacak. Dördüncü tekrarda ise işletme ruhsatının iptal edilebilmesi gibi ciddi bir yaptırım söz konusu olacak.
Yeni Düzenlemelerin Sektöre ve Güvenliğe Etkileri
Araç kiralama şirketlerine yönelik uygulanan yeni düzenlemelerin kamusal denetimi ve güvenliği sağlayacağı öngörülüyor. Yasa dışı faaliyetlerin devlet tarafından önlenmesi bir yana, GPS verileri sayesinde sehven düzenlenen trafik cezalarına itiraz sürecinin de kolaylaşacağını söylemek mümkün. Ancak kişisel verilerin korunması ve gizliliği konusu müşterilerin aklında soru işareti yaratmıyor değil. İlerleyen dönemlerde kişisel bilgilerin şirket ve müşteri arasında korunmasına yönelik nasıl bir yol çizilmesi gerektiğinin netleşmesi bekleniyor.
Düzenlemelerin sektördeki yansıması ise tamamen olumlu gibi. Araç takibini anbean yapma imkanı elde eden kiralama şirketleri, aynı zamanda dijitalleşen dünyaya daha hızlı ayak uydurabilecek. Sorunları minimize eden kiralama yönetimi sayesinde işletmelerin daha güvenli ve müşteri odaklı çözümler üretebileceği de açıkça görülebilir.